Logotherapie heeft als doel de cliënt te begeleiden op de weg naar het (her)vinden van concrete betekenis (‘zin’) in zijn of haar levenssituaties. Logotherapie tracht iemand volledig bewust te maken van zijn eigen verantwoordelijkheid en van zijn vrijheid om anders waar te nemen, te denken, te voelen en te doen. Daarom laat Logotherapie aan de betrokken persoon zelf de keuze waarvoor, tegenover wie en wat, hij of zij zich verantwoordelijk acht.

 

Logotherapie beschouwt het zoeken naar betekenis of zin als de primaire menselijke motivatie. Omdat mensen de mogelijkheid hebben te kiezen zijn zij ook verantwoordelijk voor hun beslissingen. De therapie werd ontwikkeld en klinisch gevalideerd door de Weense psychiater-neuroloog Viktor Frankl (1905-1997).  Belangrijk uitgangspunt is dat de mens is altijd vrij om zelf positie te kiezen ten opzichte van innerlijke bepalingen en uiterlijke omstandigheden. Tussen een impuls (stimulus)  en de reactie van de mens daarop (respons) zit volgens Frankl altijd een stukje ruimte en in die ruimte vinden we de menselijke vrijheid.

 

Wanneer de zin van het leven deels afwezig of verwrongen is, kan men een existentiële frustratie ervaren. Logotherapie beschouwt deze frustratie niet als een ziekte (mentale) maar als een geestelijke spanning, dit in tegenstelling tot andere therapieën die dat wel doen. Logotherapie biedt hulp in de heroriëntatie op het leven door middel van het serieus ingaan op de existentiële vragen en biedt herstel door het versterken van het vertrouwen in de onvoorwaardelijke zin van het leven en de waarde van de persoon. De logotherapeut helpt een cliënt in het eigen leven een zin (mogelijkheid) te vinden die hem of haar helpt om het leven zin‐vol te leven; een leven met voldoende waardige momenten en waardenvol om te kunnen concluderen : “dan is het goed dat ik er ook ben”. Naast levenvreugde kan logotherapie ook helpen om weer met plezier naar het werk te gaan, en ook daar zich weer  betekenisvol te kunnen voelen.

 

In de 1ste-lijns geestelijke gezondheidszorg is logotherapie dan ook uitermate geschikt om psychosociale- en levensproblemen niet tot psycho-medische problematiek te laten uitgroeien. Logotherapie is ook effectief in onomkeerbare levensomstandigheden, bijvoorbeeld bij chronisch ziek-zijn, blijvende handicap of voor situaties van ernstig verlies die naast verdriet kunnen resulteren in een permanent gevoel van grote eenzaamheid.

 

Logotherapie wordt internationaal erkend als een empirisch ondersteunde humanistische school voor psychotherapie. Een bewijs voor de groeiende betekenis van Logotherapie is onder meer het stijgend aantal publicaties en het nog altijd groeiende aantal instituten en leerstoelen in vele landen over de gehele wereld.